Wybór odpowiedniego mikrofonu do nagrywania wokali to jedna z najważniejszych decyzji, jakie początkujący wokalista musi podjąć. Od tego zależy bowiem jakość uzyskanego dźwięku, a co za tym idzie - odbiór naszych nagrań. Na rynku dostępne są dwa podstawowe typy mikrofonów: pojemnościowe i dynamiczne. Każdy z nich ma swoje zalety i wady, które warto poznać, by dobrać optymalne rozwiązanie do naszych potrzeb i możliwości.
Mikrofon pojemnościowy - zalety i wady
Mikrofony pojemnościowe należą do grupy mikrofonów elektretowych. Ich budowa opiera się na cienkiej membranie umieszczonej bardzo blisko elektrody. Gdy fale dźwiękowe docierają do membrany, powodują jej drgania, które z kolei wywołują zmiany pojemności elektrycznej układu elektroda-membrana. To zjawisko jest konwertowane na sygnał elektryczny.
Mikrofony pojemnościowe cechują się:
- Bardzo dobrą jakością dźwięku i szczegółowym odwzorowaniem wysokich tonów
- Dużą czułością, dzięki czemu nie wymagają zasilania i mogą pracować na napięciu z odbiornika
- Małymi rozmiarami i niewielką wagą
- Wrażliwością na wstrząsy i wibracje
- Podatnością na przesterowanie przy głośnych dźwiękach
- Stosunkowo wysoką ceną
Mikrofony pojemnościowe sprawdzą się więc doskonale do amatorskich i domowych nagrań wokalnych, gdzie liczy się przede wszystkim wierne oddanie barwy głosu. Nadają się także do nagrywania w cichym studiu, o ile zadbamy o odpowiednie warunki pracy i ustawienia.
Mikrofon dynamiczny - zalety i wady
Mikrofon dynamiczny działa na zasadzie przetwarzania drgań mechanicznych membrany na impulsy elektryczne w cewce drutu umieszczonej w polu magnetycznym. Najważniejsze cechy tego typu mikrofonów to:
Lepsza jakość dźwięku
Mikrofony dynamiczne cechują się cieplejszą barwą dźwięku i lepszym odwzorowaniem niskich tonów. Daje to bardziej naturalne brzmienie wokali.
Niższa cena
Mikrofony dynamiczne są znacznie tańsze od pojemnościowych przy zachowaniu dobrej jakości brzmienia.
Mniejsza wrażliwość na szumy
Cewka w mikrofonie dynamicznym jest mniej podatna na zakłócenia elektromagnetyczne i hałasy otoczenia.
Mikrofony dynamiczne nadają się zarówno do nagrań domowych, jak i studyjnych. Świetnie sprawdzą się także na scenie, gdzie liczy się wytrzymałość i odporność na zmienne warunki akustyczne.
Który mikrofon wybrać do nagrywania wokali?
Nagrywanie w studio
W profesjonalnym studiu najlepszym rozwiązaniem będzie mikrofon pojemnościowy. Pozwoli on uzyskać krystalicznie czysty dźwięk i idealnie odda barwę głosu. Trzeba jednak zadbać o odpowiednią akustykę pomieszczenia.
Nagrywanie w domu
W warunkach domowych lepszy będzie mikrofon dynamiczny - tańszy, a jednocześnie odporny na szumy i zakłócenia. Można też rozważyć mikrofon pojemnościowy, ale trzeba wziąć pod uwagę ograniczenia akustyczne domowego "studia".
Nagrywanie na żywo
Na scenie lub w plenerze niezawodnie sprawdzi się mikrofon dynamiczny. Jest odporny na wstrząsy, zmiany temperatury i wilgotności. Zapewni dobrą jakość dźwięku nawet w trudnych warunkach.
Ustawienia mikrofonu przy nagrywaniu wokali
Odległość od źródła dźwięku
Optymalna odległość mikrofonu od ust wokalisty to ok. 10-15 cm. Pozwoli to uniknąć efektu rozmycia dźwięku, a jednocześnie ochronić membranę przed podmuchami.
Kąt ustawienia względem wokalisty
Mikrofon powinien być skierowany w kierunku ust, lekko z boku, aby uniknąć niepożądanego efektu nadmiernego nagłośnienia. Niewielki kąt pozwoli też uniknąć podmuchów.
Pop filtr i inne akcesoria
Warto rozważyć zastosowanie pop filtra, by wyeliminować niepożądane dźwięki takie jak wysykiwanie powietrza. Można też użyć dodatkowego wiatrochronu lub elastycznego ramienia do mocowania mikrofonu.
Mikrofon a obróbka dźwięku
Kompresja i eq
Odpowiednio dobrana kompresja i equalizacja pozwoli wydobyć z mikrofonu najlepszą barwę i brzmienie. Należy jednak uważać, by nie przesadzić z przetwarzaniem sygnału.
Reverb i delay
Efekty takie jak opóźnienie i pogłos dodadzą głosowi przestrzenności i głębi. Trzeba jednak stosować je z umiarem, by brzmienie pozostało naturalne.
De-esser i noise gate
De-esser pozwoli wyciąć niepożądane sybilanty, a bramka szumów zredukuje szumy tła. Pozwolą one wyczyścić i uporządkować brzmienie nagranego wokalu.
Obróbka dźwięku to potężne narzędzie, które w dobrych rękach pozwoli w pełni wykorzystać potencjał mikrofonu. Jednak należy zachować umiar i nie przesadzać z efektami.
Podsumowanie
Wybór odpowiedniego mikrofonu to kluczowa decyzja każdego wokalisty. Mikrofon pojemnościowy zapewni doskonałą jakość dźwięku, ale wymaga kontrolowanych warunków pracy. Mikrofon dynamiczny będzie tańszą i bardziej uniwersalną opcją. Niezależnie od typu, kluczowe jest odpowiednie ustawienie mikrofonu i zachowanie umiaru przy obróbce dźwięku. Prawidłowe wykorzystanie mikrofonu wymaga nauki i doświadczenia, ale pozwoli w pełni wykorzystać potencjał głosu.
